Bac A Bank: Áp lực “thừa tiền” và nỗi lo nợ xấu

(Xây dựng) - Tính đến ngày 30/9/2023, tổng nợ xấu nội bảng của Bac A Bank đang ở mức 762,3 tỷ đồng, tăng đến 48,3% so với hồi đầu năm. Đồng thời ngân hàng này đang phải chịu áp lực “thừa tiền” khi huy động vốn tăng trưởng mạnh hơn hoạt động tín dụng.

Việc “thừa tiền” khiến nguồn thu chính của Bac A Bank là thu nhập lãi thuần trong quý III/2023 giảm tới 33% so với cùng kỳ, xuống còn 426,2 tỷ đồng.

Từ áp lực thừa tiền, lợi nhuận giảm…

Hồi đầu tháng 9/2023, tại cuộc họp về giải pháp nâng cao hiệu quả tiếp cận vốn tín dụng của doanh nghiệp, tăng khả năng hấp thụ vốn của nền kinh tế, Phó thống đốc Thường trực Ngân hàng Nhà nước Đào Minh Tú nhận định chưa bao giờ công tác điều hành chính sách tiền tệ khó khăn như bây giờ. Hiện nay toàn hệ thống ngân hàng đang phải "chữa bệnh thừa tiền". Cũng giống như các doanh nghiệp bị tồn kho hàng hóa, thì các ngân hàng thương mại cũng đang tồn kho tiền.

Nguyên nhân cơ bản của “bệnh thừa tiền” đó là tăng trưởng tổng phương tiện thanh toán và huy động cao hơn tăng trưởng tín dụng. Từ báo cáo tài chính hợp nhất quý III/2023 cho thấy Ngân hàng TMCP Bắc Á (Bac A Bank, mã chứng khoán: BAB) cũng đang phải chịu áp lực “thừa tiền”.

Cụ thể, tại thời điểm cuối tháng 9/2023, cho vay khách hàng của Bac A Bank đạt 98.641,8 tỷ đồng, tăng 4,8% so với hồi đầu năm, tương đương tăng 4.521,2 tỷ đồng. Trong khi đó, tiền gửi của khách hàng vào Bac A Bank đạt tới 114.585,8 tỷ đồng, tăng tới 18,2%, tương đương 17.681,2 tỷ đồng.

Theo các chuyên gia kinh tế đánh giá, hiện nhiều doanh nghiệp không đủ điều kiện vay vốn ngân hàng do không có tài sản bảo đảm, thế chấp. Mặt khác, nhiều doanh nghiệp thời gian qua cũng không có nhu cầu vay vốn do không có đơn đặt hàng. Việc kinh doanh trầm lắng, dẫn đến câu chuyện ngân hàng huy động được nhiều vốn nhưng lại thừa tiền, không thể cho vay.

Việc “thừa tiền” khiến nguồn thu chính của Bac A Bank là thu nhập lãi thuần trong quý III/2023 giảm tới 33% so với cùng kỳ, xuống còn 426,2 tỷ đồng. Đây cũng là một trong những lý do khiến lợi nhuận của Bac A Bank giảm tới 72%.

Trong quý III/2023, lãi thuần từ hoạt động dịch vụ báo lãi 23,2 tỷ đồng, giảm 2% so với cùng kỳ năm ngoái. Lãi từ mảng mua bán chứng khoán đầu tư giảm tới 45,3% xuống còn 13,3 tỷ đồng, giảm 45%. Lãi thuần từ hoạt động khác chỉ đạt 2,6 tỷ đồng, giảm tới 96,8 so với cùng kỳ.

“Điểm sáng” duy nhất trong hoạt động kinh doanh của Bac A Bank trong quý III/2023 vừa qua là mảng kinh doanh ngoại hối ghi nhận gấp 19 lần cùng kỳ đạt mức 35 tỷ đồng.

So với quý III/2022, chi phí hoạt động của Bac A Bank giảm 12% xuống còn 407 tỷ đồng; Lợi nhuận thuần trước dự phòng ở mức 105 tỷ đồng, giảm 66%, chi phí dự phòng tăng 15% lên gần 34 tỷ đồng.

Sau khi trừ chi phí và thuế, Bac A Bank báo lãi 63,8 tỷ đồng trong quý III/2023, giảm tới 72% so với cùng kỳ năm ngoái. Lũy kế 9 tháng đầu năm, Bac A Bank báo lãi trước thuế 551 tỷ đồng, giảm 23% so với cùng kỳ năm 2022. Lãi sau thuế ở mức 444 tỷ đồng, giảm 22,5%. So với mục tiêu lãi sau thuế 880 tỷ đồng cho cả năm, Bac A Bank chỉ mới thực hiện được hơn 50% kế hoạch sau 9 tháng.

Đến nợ xấu tăng vọt, dòng tiền âm

Tại thời điểm ngày 30/9/2023, tổng tài sản của Bac A Bank ghi nhận ở mức 145.000 tỷ đồng, tăng 12,6% so với đầu năm. Trong đó, cho vay khách hàng tăng nhẹ 4,8% lên mức 98.641,8 tỷ đồng; tiền gửi khách hàng cũng tăng 18,2% lên hơn 114.585,8 tỷ đồng; tiền và các khoản tương đương tiền giảm 16,1% xuống còn 597,1 tỷ đồng,…

Nợ xấu của Bac A Bank tăng hơn 48% so với hồi đầu năm.

Trong khi đang “thừa tiền” thì chất lượng tín dụng của nhà băng này cũng đáng lo ngại khi tổng nợ xấu nội bảng đạt 762,3 tỷ đồng, tăng đến 48,3% so với hồi đầu năm, tương đương tăng 248,4 tỷ đồng.

Cuối tháng 9/2023, nợ nhóm 3 (nợ dưới tiêu chuẩn) của Bac A Bank đạt gần 145 tỷ đồng, tăng tới 245% so với hồi đầu năm; nợ nhóm 4 (nợ nghi ngờ) tăng 289% lên mức 193 tỷ đồng; nợ nhóm 5 (nợ có khả năng mất vốn) gần như đi ngang với mức 424,3 tỷ đồng, chiếm 55,6% cơ cấu nợ xấu của Bac A Bank. Do đó, tỷ lệ nợ xấu của Bac A Bank nhích từ 0,55% hồi đầu năm lên 0,77% tại thời cuối tháng 9.

Theo báo cáo lưu chuyển tiền tệ của Bac A Bank, lưu chuyển tiền thuần trong kỳ của nhà băng đang âm gần 1.938 tỷ đồng (cùng kỳ âm 350 tỷ đồng). Trong đó, dòng tiền kinh doanh đang âm 1.964 tỷ đồng, dòng tiền đầu tư âm 294 tỷ đồng, dòng tiền tài chính dương là 321 tỷ đồng.

Ngân hàng TMCP Bắc Á thành lập ngày 1/9/1994 với số vốn điều lệ 20 tỷ đồng, Hội Sở chính đặt tại Nghệ An. Trải qua 29 năm xây dựng và phát triển, ngân hàng này đã trở thành một trong những Ngân hàng TMCP có tên tuổi tại Việt Nam. Tính đến hết ngày 30/9/2023, vốn điều lệ của ngân hàng là hơn 8.334 tỷ đồng, 1 hội sở chính, 54 chi nhánh đang hoạt động tại các tỉnh và thành phố trên cả nước.

Hiện bà Trần Thị Thoảng đang đảm nhiệm vị trí Chủ tịch HĐQT nắm giữ 20 triệu cổ phiếu BAB. Ngoài ra chồng bà Thoảng là ông Đào Đình Phát cũng đang sở hữu gần 14,7 cổ phiếu BAB và con gái là bà Đào Phương Thảo 2,7 cổ phiếu BAB.